De bouw van een drijvende schuilhut

De bouw van een drijvende schuilhut

door Jan van Gastel

Waarom een drijvende schuilhut?

Het zal misschien een kwestie van smaak zijn, maar voor het maken van aansprekende foto’s van vogels is het gewoonlijk belangrijk je op hetzelfde niveau te begeven als de vogel. Zit de vogel op iets waarvan de bovenkant zich op ongeveer ooghoogte bevindt is dat geen probleem, maar bij vogels die op grondniveau verblijven is het lastiger. Je moet dan op je buik gaan liggen of je camera zo opstellen dat je zittend op het schermpje of een op de camera geplaatste monitor kunt kijken naar de vogel die je wilt vastleggen. 

Voor op het water verblijvende vogels zoals dodaars, futen, eenden en dergelijke is het vaak nog lastiger. Als de wal zich op ongeveer gelijke hoogte bevindt als het water en de vogels zitten niet te ver van de kant kun je de hierboven vermelde strategie nog wel toepassen, maar is dat niet het geval dan zul je het water in moeten. Het verschil tussen foto’s die vanaf een hoger standpunt dan het wateroppervlak zijn genomen en foto’s die van vlak boven het wateroppervlak zijn genomen wordt duidelijk als we foto 1 en foto 2 met elkaar vergelijken. Beide foto’s zijn genomen bij de Huizer pier, foto 1 vanaf de kant (zittend op een krukje), foto 2 vanuit mijn drijvende schuilhut. 

Beide foto’s laten een momentopname van de futenbalts zien. Omdat foto 1 vanaf een wat hoger standpunt is genomen is er geen andere achtergrond dan het water. Rondom de vogels is overal water, dat er behoudens een lichte vervaging achter de vogels overal ongeveer hetzelfde uitziet. Op foto 2 zien we als we langs de futen heen kijken wel een achtergrond die afwijkt van het water, namelijk de begroeiing wat verderop. De kleurschakeringen in de achtergrond zijn duidelijk te zien en weerspiegelen deels in het water, waardoor het water zelf wat minder zichtbaar is. 

Een andere reden dat het water minder opvalt is het feit dat alleen een smal streepje water ter hoogte van het raakvlak van de vogels met het water in focus is en voor en achter de vogels heel snel sterk vervaagt, terwijl bij foto 1 zowel het water voor als achter de vogels in focus of nabij focus is. 

Foto 1  - Twee baltsende futen, gefotografeerd vanaf ongeveer anderhalve meter boven de waterlijn

Foto 2 - Foto van twee baltsende futen, genomen vanuit mijn drijfhut.

Het water ingaan om te fotograferen kan met een waadpak, maar wil je als mens echt onherkenbaar zijn voor de vogels en er dichtbij komen, dan is naast zo’n waadpak een drijvende schuilhut een uitkomst. Je zou zo’n drijfhut als een drijvend statief met een schuiltentje erboven kunnen zien. 

Uiteraard kun je een drijvende schuilhut kopen en wel voor prijzen rond de € 675. Je kunt er echter ook zelf een bouwen, waardoor je voor ongeveer een derde of minder van de prijs klaar bent en je kunt hem dan ook nog ook geheel naar je eigen wensen bouwen. Op internet zijn volop voorbeelden te vinden van hoe je dat doen kunt. Is het moeilijk? Nee, moeilijk is het niet want de toleranties voor bouwfouten zijn heel groot. Het steekt nooit op een paar millimeter en meestal niet op een centimeter. 

Alvorens te beginnen met rekenen en bouwen moet gekozen worden waar de drijver van wordt gemaakt.  XPS hardschuim wordt vaak gebruikt, maar ook PVC buizen en in de handel zijnde langwerpige opblaasbare luchtzakken. Elk materiaal heeft zijn voor- en nadelen.

De bouw van mijn  drijfhut

De drijver

Ik heb de drijver  (foto 3 en foto 4) van mijn drijfhut gemaakt van 125 mm diameter PVC buis. Aan beide zijkanten een buis van een meter en aan de voorkant een buis van 600 mm, met de andere twee tot een U-vorm verbonden middels 90° bochten. Die voorkant heb ik om vervoer-technische redenen in tweeën gezaagd, zodat mijn driver uit twee gelijke halve U-vormen bestaat. Tussen de buizen komt het houten platform voor de camera, waarop de camera in het zwaartepunt van het totaal bevestigd wordt. Het platform is met zes riempjes aan de drijver bevestigd, zodat alles een stevig geheel vormt. Voor een wat lager camerastandpunt heb ik mijn camera opgehangen in een houten frame. In plaats van 18 cm zit de lens daardoor nu 12 cm boven het wateroppervlak. 

Hoe weet je hoeveel drijfvermogen je hebt? Daarvoor heb ik een spreadsheet gemaakt met daarin de luchtinhoud van de drijver en de gewichten van alle onderdelen. Verder heb ik gewoon de wet van Archimedes (in versimpelde vorm) toegepast: de opwaartse kracht is gelijk aan het gewicht van de verplaatste vloeistof. Zo kon ik het totale drijfvermogen berekenen en uitrekenen hoeveel drijfvermogen ik nog over heb als de volledig uitgeruste hut in het water ligt. De luchtinhoud van mijn drijvers is afgerond 29 liter. Het totale gewicht van de drijfhut inclusief camera is 14 kilo. Dus ik heb 15 kilo over aan drijfvermogen en iets meer dan de helft van mijn drijver steekt dus boven water uit. Die 15 kilo aan resterend drijfvermogen is handig – en ruim voldoende gebleken - voor het geval ik eens een misstap doe en even op het platform moet leunen. En met het spreadsheet kon ik ook eenvoudig bepalen waar het zwaartepunt ligt waar de camera moet komen.

Foto 3 - De drijver en het platform met het frame waarin de camera wordt geplaatst

Foto 4 - De onderkant van het platform

Het platform

Het platform  (foto 3) is gemaakt van 12 mm dik berkenmultiplex en meet 84x61 cm. Aan de voorkant heb ik er twee stukken afgezaagd om nog iets gewicht te besparen. Met die 84 cm past het mooi over de beide PVC buizen aan de zijkant, de voorkant ligt op de voorste buis. Aan de onderkant van het platform (foto 4) zijn zes kleine naar onder wijzende plankjes gemaakt van 70 mm.  Met de zes grijze riempjes wordt het platform strak tegen de plankjes aangetrokken, zodat alles een stevig geheel vormt.  Omdat ik de hele zaak om vervoersredenen demontabel wilde houden, heb ik twee bouten vanaf de onderkant van het platform, doorstekend naar de bovenkant geplaatst. Hierop worden de twee poten van het frame met vleugelmoeren vastgezet. Om ervoor te zorgen dat de bouten niet kunnen gaan meedraaien heb ik de kop van de bouten met een hamer in een te klein geboord gat in een klein stukje lat geslagen en dat tegen de onderkant geschroefd.

Het camera frame

Het frame (foto 5) waarin de camera hangt is van hout gemaakt en geheel demontabel. Met vleugelmoeren zit de zaak goed vast aan elkaar. Bovenin het frame heb ik een bout gelijmd waarmee de schommelkop in het frame is bevestigd. Het houten frame is ook heel handig om je aan vast te houden als je in het water staat en om de hut in zijn geheel op te tillen als je naar het water toe loopt.

Foto 5 - Het cameraframe met schommelkop

Het tentje

Het tentje (foto 6) Is niet meer dan een ongeveer vierkant camouflagenet, waaraan ik aan twee kanten – de zijkanten – een pvc buis heb bevestigd met tie-wrap. Door de in foto 3 en 4 zichtbare zwarte elastieken hier strak overheen vast te maken wordt het tentje aan de drijvers vastgemaakt. Aan de achterkant is het camouflagenet opengeknipt zodat ik er gemakkelijk in kan. Het tentje krijgt zijn vorm door het over twee diagonaal aan de drijvers bevestigde pvc buizen van 16 mm diameter te leggen. 

Over de achterkant leg ik nog een extra stuk camouflagenet met daaraan een stuk zwarte voeringstof genaaid, zodat de vogels er niet van voor naar achter doorheen kunnen kijken en mij kunnen zien. Het in elkaar zetten van het geheel duurt ongeveer 15  minuten en het afbouwen iets korter. 

Het tentje heb ik, vergeleken met andere drijfhutten die ik heb gezien, vrij hoog gehouden: 110 cm vanaf de onderkant van de liggende buizen. Het voordeel hiervan is, dat ik vanaf iets meer dan kniediep water rechtop kan blijven staan en niet op mijn knieën hoef te gaan zitten of bukkend moet rondlopen. 

Op de hotshoe van mijn camera heb ik een externe monitor geplaatst, die door middel van een kabeltje het beeld van de camera laat zien. Voordelen ten opzichte van het cameraschermpje zijn, dat de monitor veel groter is, een veel lichter beeld geeft (instelbaar) en een stuk hoger zit dan het schermpje. Zo kan ik altijd staand foto’s maken en hoef niet in een ongemakkelijke houding te gaan liggen of zitten om door de zoeker te kijken.

Foto 6 - De compleet opgezette drijfhut met camera

Details

Wat meer details van de bouw zijn in foto 3 en foto 4 te zien. In foto 3 zien we de drijfhut zonder camouflagetent. Daarin is duidelijk het frame te zien waar de camera in hangt. Ook de riempjes waarmee het platform aan de drijver is bevestigd zijn te zien en de zwarte elastieken waarmee het camouflagenet wordt vastgezet. De gebogen PVC buisjes (niet op de foto) waar het net overheen komt zitten aan de uiteinden vast in stukjes  vierkante aluminium buis waarin ik gaten ter grootte van de dikte van de buisjes heb gemaakt. Foto 6 tenslotte toont de geheel opgebouwde en gecamoufleerde drijfhut. Ik heb ook een korte video gemaakt over de bouw van deze drijvende schuilhut. Deze video is via deze link te bekijken: : https://www.youtube.com/watch?v=hOGuicFDv3o&t=4s

Ik ben erg tevreden over de drijfhut. Alles werkt zoals bedoeld en de vogels komen dichtbij. Ze kijken soms wel naar de hut, maar worden er niet door afgeschrikt, zolang je maar stil staat of langzame bewegingen maakt. En ik kan in een ontspannen houding foto’s maken.

Dodaars

Klaar voor de aanval

Knobbelzwaan

Even rust

En nu wegwezen

Wil jij ook  'Jouw natuur' met ons delen?  

Klik dan even door naar deze introductie van "Deel jouw Natuur" voor meer informatie, je bijdrage is welkom!

Neem ook eens een kijkje bij de eerdere bijdragen aan deze rubriek, heel inspirerend!

Rubrieken/Deel jouw Natuur